Λείπει το κερασάκι από την τούρτα
Η πανδημία που συγκλονίζει τις ζωές μας εδώ και περίπου ένα χρόνο έχει επιφέρει τεράστιες αλλαγές σε όλα τα επίπεδα, δεν υπάρχουν δραστηριότητες του κοινωνικού βίου που να έχουν μείνει ανεπηρέαστες, με το ποδόσφαιρο να μην αποτελεί εξαίρεση και σήμερα θα προσπαθήσουμε να επισημάνουμε τις κυριότερες επιδράσεις του κορωνοϊού στην καθημερινότητα των συλλόγων της λατινικής Αμέρικής.
Στα όρια της οικονομικής επιβίωσης
Δεν είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε σε κάποια ιδιαίτερη ανάλυση για να αντιληφθούμε ότι οι βαριά δοκιμαζόμενες οικονομίες της λατινικής Αμερικής αδυνατούν να στηρίξουν την πολυδάπανη αγορά του ποδοσφαίρου, η συνδρομητική τηλεόραση-σε όλες τις χώρες-τέθηκε στο επίκεντρο της κρίσης, δέχθηκε ισχυρό πλήγμα και τα έσοδα των ομάδων έχουν επηρεαστεί σε σημαντικό βαθμό.
Διόλου τυχαίο ότι προέκυψαν τεράστια εσωτερικά προβλήματα κι έριδες στις Ποδοσφαιρικές Ομοσπονδίες αρκετών χωρών, με χαρακτηριστικότερα παραδείγματα τη Βολιβία και την Κολομβία, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να αργήσει η επανεκκίνηση στα πρωταθλήματά τους, ενώ το συγκεκριμένο πρόβλημα είναι κοινό και συναντάται σχεδόν σε όλες τις χώρες της λατινικής Αμερικής.
Πέραν της εξάρτησης των ομάδων από τα έσοδα της τηλεόρασης, η κρίση έχει αγγίξει και το υψηλότερο επίπεδο και θα φέρω ένα παράδειγμα που καταδεικνύει επακριβώς την κατάσταση ακόμη και στις πιο λαοφιλείς ομάδες.
Σε μία συνέντευξη που έδωσε αμέσως μετά την επανέναρξη της αγωνιστικής δράσης στο Λιμπερταδόρες, ο πρόεδρος της Ρίβερ Πλέιτ, Ντ’Ονόφριο, κλήθηκε να απαντήσει στις φήμες που θέλουν την ομάδα του να μη βρίσκεται σε καλή κατάσταση οικονομικά και η απάντησή του ήταν ξεκάθαρη : «Δεν είναι αλήθεια πως η Ρίβερ αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα, αυτό είναι μία υπερβολή που έχει γιγαντωθεί ως φήμη και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Προσπαθούμε να είμαστε συνεπείς στις υποχρεώσεις μας και τα καταφέρνουμε. Αυτό που συμβαίνει, σε αντίθεση με άλλες ομάδες που βασίζονται στα έσοδα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα, είναι ότι το 40% των εσόδων μας προέρχεται από τα εισιτήρια των αγώνων και τα διαρκείας, κάτι που δεν μπορούμε να το ανακτήσουμε εξαιτίας της πανδημίας».
Είναι σαφές, λοιπόν, ότι οι λαοφιλείς ομάδες έχουν υποστεί τεράστιο πλήγμα από την απουσία κόσμου στις εξέδρες, οι μικρότερου βεληνεκούς ομάδες στηρίζονται πλέον αποκλειστικά στα έσοδα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα, τα συμβόλαια των οποίων υφίστανται αρκετές αναδιατυπώσεις με στόχο να καταστεί εφικτό το να εκπληρωθούν και όλο αυτό το σκηνικό φέρνει αβεβαιότητα εν όψει της επόμενης μέρας.
Μοναδική πηγή αισιοδοξίας-προς ευχάριστη έκπληξη όλων-το ότι η Conmebol στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων μέχρι στιγμή, διατήρησε σε καλό επίπεδο τα χρηματικά έπαθλα για τις διοργανώσεις της, μάλιστα στήριξε άμεσα με χρήματα τις Ομοσπονδίες στο διάστημα της αγωνιστικής απραξίας και φαίνεται να υπάρχει κάτι που να μπορούν οι σύλλογοι να βασιστούν και για τις επόμενες χρονιές.
Απαραίτητες διευκρινήσεις για τον παράγοντα έδρα
Το τελευταίο διάστημα, προσπαθώντας να αφομοιώσω την επίδραση των συνεπειών της πανδημίας στο ποδόσφαιρο, έχω διαβάσει ορισμένα εξαιρετικά άρθρα που αναλύουν τον περιορισμό της επιρροής του παράγοντα της έδρας, κάτι που οφείλουμε να το εκτιμήσουμε και όσοι ασχολούμαστε με το στοίχημα.
Πάντως, καθώς οι περισσότερες από τις παραπάνω αναφορές έχουν γίνει για το ποδόσφαιρο στην Ευρώπη, αξίζει να ρίξουμε μία ματιά στις ιδιαιτερότητες της λατινικής Αμερικής και σε ποιες περιπτώσεις διατηρείται ο παράγοντας έδρα.
Θα χρησιμοποιήσω ένα πρόσφατο παράδειγμα, βασισμένο σε μία συζήτηση σε ένα πάνελ διάσημης ποδοσφαιρικής εκπομπής της Αργεντινής, όπου μία ημέρα μετά από την πρόκριση της Ρίβερ Πλέιτ επί της Ατλέτικο Παραναένσε, ο κεντρικός παρουσιαστής επισήμανε ότι είναι πολύ καλύτερο για τη Ρίβερ να αντιμετωπίσει της Νασιονάλ αντί για την Ιντεπεντιέντε ντελ Βάγε, με τη ρεβάνς του συγκεκριμένου ζευγαριού να λαμβάνει χώρα λίγες ώρες αργότερα.
«Με όλο το σεβασμό προς της Νασιονάλ, που είναι μία μεγάλη ομάδα της Νοτίου Αμερικής κι ένας σύλλογος με σπουδαία ιστορία και εντυπωσιακό παλμαρέ, πιστεύω ότι είναι πολύ πιο προσιτός αντίπαλος από ότι η Ιντεπεντιέντε ντελ Βάγε. Η Ρίβερ θα ταλαιπωρηθεί στο υψόμετρο, πάντα οι ομάδες του Γκαγιάρδο αισθανόντουσαν την επίδραση αυτού του παράγοντα και, σε μία εποχή όπου οι έδρες δεν παίζουν ιδιαίτερο ρόλο, η Ιντεπεντιέντε ντελ Βάγε παραμένει μία από τις λίγες σκληρές γηπεδούχους αυτή την εποχή», ήταν τα λόγια του παρουσιαστή.
Συνεπώς, κρίνοντας βάσει της παραπάνω αναφοράς, η απουσία κόσμου δεν μπορεί να αναιρέσει το προβάδισμα που δίνει το υψόμετρο ή οι ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες σε κάποια ομάδα και ο παράγοντας έδρα διατηρεί την αξία του σε αρκετές περιπτώσεις.
Χρειάζεται αξιολόγηση και σωστή ανάλυση των δεδομένων σε κάθε περίσταση, δεν πρέπει να ξεχνάμε το ιδιαίτερο γεωγραφικό καθεστώς της λατινικής Αμερικής, επιπροσθέτως αρκετές ομάδες παρουσιάζουν ψυχολογικά κόμπλεξ σε ορισμένες περιπτώσεις (πρόσφατο παράδειγμα η εικόνα της Ράσινγκ στο «Μπομπονέρα» στη ρεβάνς με την Μπόκα) και συνεχίζει να υφίσταται το πλεονέκτημα έδρας, έστω και σε πιο συρρικνωμένη μορφή.
Απουσιάζει το στοιχείο που κάνει τη διαφορά
Πάντως, πέραν όλων των άλλων διαστάσεων που έχουν επηρεαστεί από τις συνέπειες που έφερε ο κορωνοϊός στο ποδόσφαιρο της λατινικής Αμερικής, αυτό που δεν μπορεί να παραγνωριστεί είναι η ολοκληρωτική αλλαγή περιβάλλοντος που διεξάγονται τα παιχνίδια.
Η απόλυτη ταύτιση με τις ομάδες, το ακραιφνές κι ασυγκράτητο πάθος των οπαδών και οι στιγμές άκρατης συναισθηματικής έξαρσης καθιστούν μοναδικό το περιβάλλον των κερκίδων στη λατινική Αμερική και πλέον οφείλουμε να προσαρμοστούμε στην απουσία όλων αυτών των στοιχείων.
Αναλογιζόμουν, επιχειρώντας να αποκολλήσω τη σκέψη μου από το καθαρά αγωνιστικό σκέλος, το τί εικόνες θα μπορούσαν να μας χαρίσουν διάφορα ματς, όπως η εμφατική νίκη της Μπόκα επί της Ράσινγκ στη μεταξύ τους ρεβάνς για τα προημιτελικά του Λιμπερτάδορες, η επικράτηση της Ολίμπια επί της Σέρο Πορτένιο στη διαδικασία των πέναλτι στα πλέι οφ της Παραγουάης, το εκπληκτικό διπλό με 3-0 της Αμέρικα επί της Νασιονάλ στο Μεντεγίν κι αμέτρητα άλλα παιχνίδια και όλα αυτά φέρνουν νοσταλγία για τις προ πανδημίας ημέρες.
Το ποδόσφαιρο παραμένει υπέροχο, είναι εκ φύσεως συναρπαστικό και συγκινεί μονάχα με την ίδια του την ύπαρξη, όμως όλη αυτή η κατάσταση με την απουσία κόσμου από τις εξέδρες μοιάζει να έχει αφαιρέσει το κερασάκι από την τούρτα, πολλώ δε μάλλον στο γεμάτο ιδιαιτερότητες περιβάλλον της λατινικής Αμερικής.
Το πάθος των οπαδών έχει μεταφερθεί από τις εξέδρες στα social media και στις διάφορες εκπομπές των ΜΜΕ, κάτι που οδηγεί στην απώλεια της μαγείας των τραγουδιών στις κερκίδες, των έντονων συναισθημάτων και του απόλυτου βιώματος ενός δράματος δίχως όρια στα γήπεδα, στοιχεία που ελπίζουμε να επανέλθουν το συντομότερο δυνατόν.