Εδώ είναι Βαλκάνια

Η εξάπλωση του ιντερνετ έχει συμβάλει στη διάδοση των απόψεων με ταχύτατους ρυθμούς. Πριν καν τελειώσει ένας αγώνας έχεις ήδη διαβάσει την… εξήγηση που δίνει ο καθένας στα όσα είδε. Μεγάλη κουβέντα τα αρνητικά και τα θετικά όλου αυτού, εκεί που θέλω να σταθώ είναι πως μέσα στα δεκάδες που βλέπεις μπροστά σου, σίγουρα υπάρχουν και μερικές… αράδες που αξίζει να σταθείς.

Μια από αυτές, σε συζήτηση με φίλους, με βρήκε απολύτως σύμφωνο. «Αμα του δώσεις δικαίωμα θα σε ξεφτιλίσουν, άμα τους ζορίσεις ξεφτιλίζονται μόνοι τους», αυτά ήταν επί λέξει τα όσα έγραψε για την Εθνική ομάδα της Κροατίας. Ισως το «ξεφτίλισμα» ως χαρακτηρισμός να είναι λίγο βαρύς, αλλά η γενική εικόνα με βρίσκει σύμφωνο.

Από εκείνη τη στιγμή άφησα στην άκρη κάθε τι ποδοσφαιρικό και σκεφτόμουν τα αίτια αυτής της αλλαγής. Δεν θα μπω σε βαθυστόχαστες αναλύσεις, νομίζω το απλό είναι και το σωστό. Οι Κροάτες είναι Βαλκάνιοι. Όπως είναι και οι γείτονές τους οι Σέρβοι, όπως είναι και οι Ελληνες. Οι λαοί αυτοί έχουν ένα χαρακτηριστικό, την εύθραυστη ψυχολογία. Οσο εύκολο είναι να ανέβουν στα ουράνια, άλλο τόσο εύκολο είναι να τους δεις στα πατώματα.

Και δεν αφορά μόνο τις ποδοσφαιρικές ομάδες αυτό. Ετσι είναι στο σύνολό τους οι Βαλκάνιοι. Γι αυτό και οι τόσες έντονες απόψεις που διαβάσαμε χθες, από τους ίδιους ανθρώπους που είχαν το ίδιο έντονες απόψεις (180 μοίρες αντίστροφα βέβαια) μετά το 1-1 στο Βέλγιο, στην προκριματική φάση.

Επιστρέφοντας στις ποδοσφαιρικές ομάδες, η εικόνα και η διαφορετική ψυχολογία που αντιμετώπισαν το χθεσινό παιχνίδι έχει ρίζες πολύ πριν από αυτό. Οι Κροάτες ταλέντο είχαν, έχουν και (κατά πολύ μεγάλη πιθανότητα) θα έχουν. Το πρόβλημά τους είναι αυτό το ταλέντο να γίνει ομάδα, κάτι που δεν ίσχυε σε ορισμένα σημεία της προκριματικής φάσης.

Η απόφαση για αλλαγή προπονητή σε ένα ιδιαίτερα κρίσιμο σταυροδρόμι έμοιαζε τακτικά ένα ποδοσφαιρικό λάθος. Μια απόφαση που, ίσως, αν συνέβαινε στην Εθνική ομάδα της Νορβηγίας να οδηγούσε σε φιάσκο. Εγινε στα Βαλκάνια όμως. Εγινε στην Κροατία. Και έγινε με αποκλειστικό στόχο να «φτιάξει» την ψυχολογία. Να ανάψει τα αίματα. Να δώσει τη σπίθα στα μάτια. Και το πέτυχε. Οι Κροάτες τόσο την τελευταία αγωνιστική στον όμιλο, όσο και χθες, μπήκανε στο γήπεδο με πάθος, ορμή, μια δύναμη ψυχής που «φώναζε» πως ήρθαν για να κερδίσουν.

Αντίθετα η δική μας Εθνική έδειξε παντελώς ανέτοιμη σε ψυχολογικό επίπεδο. Ο Σκίμπε τακτικά την έκανε ομάδα. Μην ξεχνάμε τι παρέλαβε και πόσο μετάλλαξε την Ελλάδα, αλλά χθες του χρεώνεται το λάθος της κακής (πέρα από αγωνιστικής) ψυχολογικής προετοιμασίας της ομάδας.

Για μένα έφταιξε πολύ περισσότερο αυτό, παρά το αν σωστότερο ήταν το 3-5-2 ή το 4-4-1-1. Είτε με το ένα, είτε με το άλλο, οι ποδοσφαιριστές μας χθες έδειχναν πως δεν πίστευαν στο Μουντιάλ.

Θυμάμαι τον Ρεχάγκελ να προχωρά σε επικές ομιλίες πριν από τα παιχνίδια. Να δημιουργεί ένα κλίμα οικογένειας ικανής να τα βάλει με τον οποιονδήποτε. Ένα κλίμα που ήταν τόσο έντονο μέσα στην ομάδα που η ίδια το μετέδιδε και στον κόσμο. Το «φέρτε μας τη Βραζιλία» πήγαζε από την πίστη. Να την κερδίσουμε θέλαμε τη Βραζιλία τότε. Το πιστεύαμε πως είμαστε ανίκητοι. Το καλλιέργησε ο Γερμανός και το μετέδωσε σε κάθε άνθρωπο που ασχολήθηκε με την ομάδα. Από τους έντεκα στο χορτάρι μέχρι τον τελευταίο που την παρακολουθούσε από την τηλεόρασή του.

Ο Σκίμπε απέτυχε σε αυτό. Να κάνει παίκτες και κόσμο να το πιστέψουν. Εδώ και μια εβδομάδα διαβάζω συνεχώς κείμενα για Μανωλά και Παπασταθόπουλο. Δεν διαφωνεί κανείς πως είναι από τους κορυφαίους στην ομάδα, αλλά η υπερβολική ασχολία με τις απουσίες μας, μας έκανε να της μεγεθύνουμε σε υπερβολικό βαθμό. Σπείραμε μόνοι μας την αμφιβολία, πιστέψαμε πως χωρίς Μανωλά η άμυνά μας δεν θα είναι η ίδια. Και… μας πείσαμε. Και φάνηκε στο γήπεδο. Η άμυνά μας δεν ήταν η ίδια. Οχι τόσο επειδή έλειπε ο Μανωλάς, αλλά επειδή εμείς δεν πιστέψαμε σε αυτή.

Μπήκαμε στο γήπεδο νωθρά, φοβισμένα, με μάτια που έδειχναν την πίστη μας πως είμαστε χειρότεροι από αυτούς. Και μετά ήρθε το ολέθριο λάθος του Καρνέζη. Εκεί τελείωσαν όλα. Εκεί ο φόβος πως δεν μπορούμε έγινε βεβαιότητα, εκεί στο 12^ο λεπτό μέσα σε κάθε ποδοσφαιριστή μας οι ελπίδες πρόκρισης είχαν γίνει ελάχιστες.

Και όταν πιστεύεις πως δεν μπορείς… επιτρέπεις στον εαυτό σου και τα λάθη. Ο Μανιάτης έχανε κάθε μονομαχία, ο Σταφυλλίδης «μοίρασε» το τέταρτο γκολ, ο Ταχτσίδης έχανε απλά κοντρόλ, ο Τζιώλης έγινε ξανά ο… περπατητής, ο πιο αργός του κόσμου.

«Και δεν είναι;» θα αναρωτηθεί κάποιος. Στα Βαλκάνια έχει μικρότερη σημασία τι όντως είσαι από αυτό που πιστεύεις πως είσαι. Ο Χαριστέας, κάποτε, πίστευε πως θα γίνει το καλύτερο σέντερ φορ στην Ευρώπη. Με αυτή τη δύναμη πατούσε στο έδαφος και πηδούσε ψηλότερα από όλους για να μας… πάρει μαζί του στους αιθέρες. Ο Τζιώλης και ο Ταχτσίδης χθες, δεν κοιτούσαν ψηλά, κοιτούσαν χαμηλά, και μαζί τους ολόκληρη η Ελλάδα. Γιατί, εδώ είναι Βαλκάνια και μετρά αυτό που έχεις στην ψυχή σου…