Είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθεί στην παγκόσμια ιστορία του αθλητισμού άλλη διοργάνωση που να έχει υποστεί τόσες αλλαγές, να έχει προκαλέσει τόσο μεγάλες αντιδράσεις και να τίθεται εν αμφιβόλω η διεξαγωγή της ακόμη και τέσσερις ημέρες πριν από την προγραμματισμένη έναρξη, με το Κόπα Αμέρικα 2021 να μένει στην ιστορία για όλους τους παραπάνω λόγους και στο σημερινό πρώτο αφιέρωμα θα επιχειρήσουμε να ξεδιαλύνουμε το ιστορικό των όσων έχουν συμβεί και το πού βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή.
Το χρονικό των εξελίξεων
Τον Ιούλιο του 2019, η Conembol, επιχειρώντας να φέρει το καλεντάρι του Κόπα Αμέρικα σε αντίστοιχες χρονιές με τη διεξαγωγή του Euro 2020, αποφασίζει τη διεξαγωγή του Κόπα Αμέρικα σε Κολομβία και Αργεντινή μόλις ένα χρόνο μετά από το τουρνουά της Βραζιλίας, στο οποίο θριάμβευσε η πεντάκις πρωταθλήτριας κόσμου.
Η πανδημία και η πλήρης αβεβαιότητα που βίωνε ο πλανήτης στο πρώτο διάστημά της στις αρχές του 2020 έφεραν την αναβολή της διοργάνωσης και τη χρονική της μετάθεση για ένα χρόνο αργότερα με τη διατήρηση του πλάνου της συνδιοργάνωσης από Κολομβία και Αργεντινή.
Η πρώτη-μάλλον μικρής σημασίας-αλλαγή που συντελέστηκε στο ξεκίνημα της χρονιάς είναι η γνωστοποίηση ότι Κατάρ και Αυστραλία, οι δύο προσκεκλημένοι της διοργάνωσης, δεν θα μπορέσουν να λάβουν χώρα στο Κόπα Αμέρικα για λόγους που αφορούν το αγωνιστικό καλεντάρι, συνεπώς οι ομάδες μειώθηκαν σε δέκα και θα χωρίζονταν σε δύο γκρουπ των πέντε πλέον.
Όσο περνούσε ο καιρός και με τη Νότιο Αμερική να βιώνει τη χειρότερη φάση της εποχής της πανδημίας, καθώς αρκετές χώρες βρίσκονται στα όρια της κατάρρευσης του υγειονομικού τους συστήματος, άρχισαν να υπάρχουν ολοένα και περισσότερες αμφιβολίες για τη διεξαγωγή της διοργάνωσης, ενώ δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ανέφεραν ότι θα είναι προτιμότερο να μεταφερθεί χρονικά.
Πάντως, αυτό που συνέβη τους τελευταίους δύο μήνες ξεπέρασε κάθε φαντασία, καθώς οι εξελίξεις στην κοινωνία της Κολομβίας και η έκρηξη λαϊκής οργής έναντι της κυβέρνησης Ντούκε με πολυάριθμες και συνεχείς διαδηλώσεις ανέτρεψαν τις ισορροπίες.
Οι αιματηρές διαδηλώσεις και οι δραματικές ώρες που βιώνει ο λαός της Κολομβίας έθεσαν-όπως είναι απόλυτα φυσιολογικό-το Κόπα Αμέρικα εκτός προτεραιοτήτων, ο κόσμος απαιτούσε να μη λάβει χώρα η διοργάνωση σε κολομβιανό έδαφος και παρότι η κυβέρνηση Ντούκε προσπάθησε μέχρι τελευταία στιγμή να περάσει το μήνυμα ότι θα κάνει τα πάντα για την ασφαλή τέλεση των αγώνων, κατέστη σαφές ότι δεν μπορούσε να αποφευχθεί το να πάρει η Conmebol το τουρνουά από την Κολομβία.
Στις 20 Μαΐου, μέσω επίσημης ανακοίνωσης, η Conmebol γνωστοποίησε ότι αποσύρεται η Κολομβία από τη διοργάνωση του Κόπα Αμέρικα και ότι τις προσεχείς ημέρες θα ανακοίνωνε σε ποια χώρα θα λάμβαναν χώρα οι αγώνες που είχαν προγραμματιστεί για εκεί, τη στιγμή που η Αργεντινή θα παρέμενε κανονικά ως διοργανώτρια χώρα.
Αυτό που διαφαινόταν ήταν η λύση να είναι η Αργεντινή η μοναδική χώρα που θα φιλοξενήσει το Κόπα Αμέρικα 2021, με την κυβέρνηση της χώρας να αποδέχεται τη διεξαγωγή του τουρνουά, αλλά να θέτει όρο το να μην υπάρχει παρουσία κόσμου στις εξέδρες.
Εν τέλει, σε μία ακόμη ανατροπή των όσων περιμέναμε, με την Αργεντινή να βιώνει τις χειρότερες ημέρες υγειονομικής κρίσης και με τον πρόεδρό της Δημοκρατίας της, Φερνάντες, να αποφασίζει ολικό lockdown εννέα ημερών, φθάσαμε στο να αποσυρθεί και αυτή από διοργανώτρια χώρα και η Conmebol, προς έκπληξη όλων, αποφάσισε ότι η Βραζιλία θα είναι αυτή που θα πάρει το χρίσμα.
Οι αντιδράσεις και οι πολιτικές προεκτάσεις
Μοιάζει απίστευτο το γεγονός ότι μία διοργάνωση που δεν μπορούσε να διεξαχθεί σε έδαφος της Αργεντινής λόγω των δυσκολιών με τη διαχείριση της πανδημίας μεταφέρθηκε για τη Βραζιλία, τη χώρα που έχει πληρώσει περισσότερο από κάθε άλλη στη λατινική Αμερική τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Σοκαριστικά τα μέχρι στιγμής νούμερα που αφορούν τη Βραζιλία, καθώς έχει πάνω από 463.000 νεκρούς από κορωνοϊό, ενώ τα κρούσματα ξεπερνούν τα 16.500.000, με την κατάσταση να έχει ξεφύγει προ πολλού από τον έλεγχο του αμφιλεγόμενου προέδρου Μπολσονάρου.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η απόφαση της Conmebol προκάλεσε αντιδράσεις, εντός κι εκτός του χώρου του ποδοσφαίρου, καθώς αρχικά οι ίδιοι οι ποδοσφαιριστές των ομάδων έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους και θα αναφερθούμε αναλυτικότερα στη συνέχεια για τη στάση των παικτών της ίδιας της Βραζιλίας, ενώ ο λαός της συγκεκριμένης χώρα, όσο κι αν λατρεύει το ποδόσφαιρο, έχει πάρει ξεκάθαρα θέση εναντίον της διοργάνωσης.
Πέραν όλων αυτών, έχει ξεσπάσει μία τεράστια πολιτική διαμάχη με απροσδιόριστες προεκτάσεις στη Βραζιλία, καθώς για τον πρόεδρο Μπολσονάρου αποτελεί προσωπικό στοίχημα το να καταφέρει να δείξει ότι μπορεί να εγγυηθεί για τη διεξαγωγή μίας διοργάνωσης τέτοιου βεληνεκούς σε αυτές τις συνθήκες, ενώ η αντιπολίτευση αντιτείνει ότι είναι ένα αχρείαστο ρίσκο για τη δημόσια υγεία και αποτελεί πρόκληση για το λαό το να έχουμε Κόπα Αμέρικα στη χώρα.
Μόλις εχθές, ο δικαστής και πρόεδρος του Ανώτατου Δικαστηρίου της Βραζιλίας, Λουίζ Φουξ, προγραμμάτισε τη σύγκληση έκτακτης συνεδρίασης του συγκεκριμένου οργάνου με θέμα συζήτησης το εάν πρέπει να απαγορευτεί η διεξαγωγή του Κόπα Αμέρικα για λόγους δημόσιας υγείας.
Το Ανώτατο Δικαστήριο θα συνεδριάσει την Πέμπτη και μέσα σε διάστημα 24 ωρών οφείλει να βγάλει απόφαση κι εκεί ουσιαστικά θα έχουμε την οριστική κατάληξη μίας λάτιν σαπουνόπερας δίχως τέλος, που έχει προκαλέσει τόσο μεγάλες αντιδράσεις.
Η θέση των παικτών και των χορηγών
Δύο ακόμη σημαντικές ειδήσεις είχαμε εχθές πριν και μετά από τα ματς για την προκριματική ζώνη της Νοτίου Αμερικής, αμφότερες σχετίζονται με το Κόπα Αμέρικα και περιπλέκουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Αρχικά, νωρίς το απόγευμα, τοπική ώρα, η Mastercard, μέγας οικονομικός υποστηρικτής της διοργάνωσης, ανακοίνωσε ότι αποσύρει τη χορηγία της για το Κόπα Αμέρικα, λαμβάνοντας υπόψιν τις συγκυρίες και τις διαστάσεις που έχουν προκαλέσει οι αντιδράσεις εκ μέρους των φιλάθλων σε όλη τη Νότιο Αμερική.
Επίσης, όπως είχε γίνει γνωστό εδώ και δύο εβδομάδες, οι ποδοσφαιριστές της εθνικής Βραζιλίας ήταν πλήρως αντίθετοι με τη διεξαγωγή του Κόπα Αμέρικα στη χώρα τους, μάλιστα προέκυψε μία τεράστια εσωτερική κρίση στην Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της χώρας, με την αποπομπή του πρώην προέδρου, Καμπόκλο, ο οποίος κατηγορήθηκε μάλιστα και για σεξουαλική παρενόχληση υπαλλήλου.
Υπήρχαν σενάρια για παραίτηση του τεχνικού Τίτι, για μποϊκοτάζ εκ μέρους των παικτών, με το βαρύ κλίμα να κυριαρχεί στις προπονήσεις της ομάδας, η οποία, πάντως, ήταν σοβαρή στα δύο ματς που έδωσε, κερδίζοντας με 2-0 εντός έδρας το Εκουαδόρ και με το ίδιο σκορ πριν λίγες ώρες την Παραγουάη.
Οι παίκτες της Βραζιλίας είχαν προαναγγείλει ότι θα πάρουν θέση μετά από τα παιχνίδι με την Παραγουάη και σε μία ανοιχτή κάρτα προς τους οπαδούς της «Σελεσάο», σημειώνουν, ανάμεσα σε άλλα : «Είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί ότι σε κανένα σημείο δεν θέλαμε να εμπλακούμε σε μία πολιτική αντιπαράθεση. Όταν γεννιέται ένα Βραζιλιάνος, γεννιέται ένας οπαδός. Και για τους πάνω από 200 εκατομμύρια φιλάθλους γράψαμε αυτή την επιστολή για να εκφράσουμε τη θέση μας για το Κόπα Αμέρικα. Είμαστε ενάντια στη διοργάνωση του Κόπα Αμέρικα, αλλά ποτέ δεν θα μπορέσουμε να πούμε όχι στην εθνική Βραζιλίας».
Τα πάντα είναι στον αέρα
Είναι ξεκάθαρο, ότι ακόμη και αυτή τη στιγμή, μόλις πέντε ημέρες πριν από την έναρξη, όλα είναι στον αέρα, θα αποβεί εξαιρετικά κρίσιμη η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Βραζιλίας, η οποία θα γίνει γνωστή την Παρασκευή, ενώ έγινε επίσημη πλέον η θέση των παικτών της διοργανώτριας χώρας ότι τίθενται κόντρα στο Κόπα Αμέρικα.
Τις προηγούμενες ημέρες, σε μία προσπάθεια να δημιουργήσει ένα κίνημα εναντίον της διοργάνωσης, ο Νεϊμάρ ήρθε σε επικοινωνία με αρχηγούς άλλων εθνικών ομάδων, αλλά δεν κατέστη εφικτό να υπάρξει σύμπνοια, παρότι ήδη παίκτες όπως ο Γκοδίν, ο Σουάρες και ο Κουαδράδο έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους.
Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι για πολλές εθνικές ομάδες αποτελεί τεράστιο κίνητρο το οικονομικό έπαθλο των τουλάχιστον 4.000.000 δολαρίων που δίνει η Conmebol και ήδη το Εκουαδόρ, η Παραγουάη και η Αργεντινή έχουν ανακοινώσει επίσημα ότι θα αγωνιστούν κανονικά στο θεσμό.
Για τη διοργανώτρια αρχή είναι κομβικής σημασίας το να λάβει χώρα με κάθε κόστος το τουρνουά, καθώς δεσμεύεται με συμβόλαια πολλών εκατομμυρίων από τους χορηγούς και οι απώλειες θα είναι δυσβάσταχτες εάν ακυρωθεί και φέτος το Κόπα Αμέρικα.
Τέλος, όταν αναφερόμαστε στο ποδόσφαιρο της λατινικής Αμερικής, ο κυριότερος παράγοντας που θα έπρεπε να λάβουμε υπόψιν είναι οι οπαδοί, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων έχει τεθεί ενάντια στη διοργάνωση, ενώ ήδη έχει χαθεί το πάντα ιδιαίτερο και μοναδικό χρώμα που υπάρχει στις εξέδρες της Νοτίου Αμερικής, καθώς δεν θα έχουμε παρουσία κόσμου.
Καταλήγοντας, όλα βρίσκονται στον αέρα αυτή τη στιγμή, οι ζυμώσεις και οι διεργασίες συνεχίζονται με αμείωτους ρυθμούς και, δυστυχώς, είμαστε υποχρεωμένοι να περιμένουμε μέχρι την τελευταία στιγμή για την οριστικοποίηση της διεξαγωγής ενός εκ των πλέον αμφιλεγόμενων τουρνουά στην ιστορία του αθλητισμού.