Η ιστορία των Μουντιάλ: Σουηδία 1958, Χιλή 1962
Η Ιταλία το 1930 και το 1934 έγινε η πρώτη ομάδα με δύο σερί κατακτήσεις, γεγονός που επανέλαβε η Βραζιλία στο τέλος της δεκαετίας του 1950 και της αρχές της επόμενης.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ 1958
Σουηδία 1958
Η απόφαση για τη διεξαγωγή του Μουντιάλ του 1958 πάρθηκε οκτώ χρόνια πριν, το 1950. Τότε που τα τύμπανα του πολέμου ακουγόταν ακόμη, ως εφιάλτης, στα αυτιά του παγκόσμιου πληθυσμούς. Η FIFA ήθελε να ενώσει τους λαούς και όχι να δώσει άλλη μια αφορμή για εντάσεις, έτσι η υποψηφιότητα της ουδέτερης Σουηδίας ήταν ένα καλό πρώτο βήμα.
Τρόπος διεξαγωγής – Ομάδες
Κάτοχος και διοργανώτρια, όπως και στα προηγούμενα Παγκόσμια Κύπελλα, είχαν εξασφαλίσει τη θέση τους. Πλέον ο αριθμός των ομάδων που δήλωσαν συμμετοχή στην προκριματική φάση ήταν αρκετά αυξημένος, ξεπερνώντας για πρώτη φορά τις 50. Βέβαια για ακόμη μία φορά η εκπροσώπηση στην τελική φάση περιορίστηκε σε Ευρώπη, Βόρια και Νότια Αμερική.
Οι μεγάλες απουσίες, ούσες χαμένες στα προκριματικά, ήταν Ιταλία και Ισπανία, ενώ για πρώτη φορά θα ήταν παρούσα σε τελική φάση η Σοβιετική Ενωση. Από πλευράς Λατινοαμερικάνων, είχαμε τη μεγάλη επιστροφή της Αργεντινής, αλλά έλειψε η Ουρουγουάη.
Το σύστημα των τεσσάρων ομίλων, με τους δύο πρώτους να περνούν στη φάση των νοκ άουτ διατηρήθηκε, με ορισμένους περιορισμούς να μπαίνουν στην κατάρτιση των ομίλων (πχ οχι ομάδες της Λατινικής Αμερικής στον ίδιο όμιλο).
Η διοργάνωση
Στην πρεμιέρα η κάτοχος του θεσμού Δυτική Γερμανία κέρδισε την Αργεντινή για τον 1ο όμιλο. Εκεί όπου η έκπληξη ήταν η πρόκριση της Βόρειας Ιρλανδίας, έναντι Αργεντικής και Τσεχοσλοβακίας. Γάλλοι και Γιουγκοσλάβοι άφησαν εκτός Παραγουάη και Σκωτία, στον 2ο όμιλο. Βρετανική έκπληξη και στον 3ο όμιλο, με την Ουαλία να… συνοδεύει τη διοργανώτρια Σουηδία στα νοκ άουτ, αφήνοντας εκτός της Ουγγαρία. Μια Ουγγαρία βέβαια που σε τίποτα δεν θύμιζε την ομάδα της προηγούμενης διοργάνωσης, καθώς οι πολιτικές εξελίξεις στη χώρα και η Ουγγρική επανάσταση του 1956 την είχαν αποδυναμώσει αισθητά. Τέλος η Βραζιλία μαζί με τη Σοβιετική Ένωση πέρασαν από τα εμπόδια Άγγλων και Αυστριακών.
Ο τεράστιος Ζιστ Φοντέιν (φώτο), που τελείωσε το τουρνουά με 13 γκολ, ήταν πρωταγωνιστής στη νίκη των Γάλλων επί της Β. Ιρλανδίας. Ενας άγνωστος 17αρης, με το όνομα Πελέ, οδήγησε τη Βραζιλία στη νίκη με 1-0 επί της Ουαλίας. Στον ημιτελικό ο Φοντέιν έβαλε ένα γκολ από τα δύο της Γαλλίας, ο Πελέ έκανε χατ τρικ και με 5-2 οι Βραζιλιάνοι πέρασαν στον τελικό.
Αντίπαλοί τους οι Σουηδοί, που άφησαν εκτός τόσο τη Σοβιετική Ενωση στα προημιτελικά, όσο και την κάτοχο Δυτική Γερμανία στα ημιτελικά.
Ο τελικός
Η Βραζιλία ήταν ξανά το μεγάλο φαβορί, αλλά τώρα είχε τη γνώση να μην υποτιμήσει τον αντίπαλο. Το γρήγορο 1-0 των Σουηδών δεν την πτόησε, με δύο γκολ του Βαβά να ανατρέπουν το σκορ στο ημίχρονο. Στην επανάληψη ανέλαβαν ο Ζαγκάλο με το… παιδί θαύμα, Πελέ, για να φτάσει στη νίκη με 5-2.
Εκείνη η Βραζιλία θεωρείται από πολλούς μία από τις κορυφαίες Εθνικές ομάδες που παρέλασαν ποτέ από Παγκόσμια Κύπελλα, αποδίδοντας φανταστικό ποδόσφαιρο.
Η στιγμή της διοργάνωσης
Πρόκειται για μία στιγμή που έγινε αρκετά χρόνια αργότερα, όταν μια ομάδα νεαρών προσπάθησε μέσω ενός ντοκιμαντέρ να αποδείξει πως το Παγκόσμιο Κύπελλο δεν έγινε στη Σουηδία, αλλά στις ΗΠΑ και ουσιαστικά αποτέλεσε ένα πείραμα για το πόσο η τηλεόραση μπορεί να πείσει τον άνθρωπο για κάτι διαφορετικό από την πραγματικότητα. Συγκέντρωσαν μάλιστα και διάφορα στοιχεία, όπως οι σκιές των ποδοσφαιριστών στον αγωνιστικό χώρο, που δεν ήταν… όπως έπρεπε με βάση τον Σουηδικό ήλιο την ώρα των αγώνων.
Μετά από χιλιάδες γράμματα (αυτός ήταν ο τρόπος επικοινωνίας τότε), φιλάθλων της διοργάνωσης, που εξιστορούσαν τα γεγονότα που είχαν παρακολουθήσει, η ομάδα του ντοκιμαντέρ αποκάλυψε πως ο λόγος που έγινε δεν ήταν για να αμφισβητήσουν όντως το μουντιάλ αλλά για να δούνε πόσοι θα τους πιστέψουν στην προσπάθεια τους να «γκρεμίσουν» ένα πραγματικό γεγονός. Και όντως, τους είχαν πιστέψει αρκετοί!
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ 1962
Χιλή 1962
Μετά τη Βραζιλία του 1950 το Παγκόσμιο Κύπελλο αποφασίστηκε να επιστρέψει στη Λατινική Αμερική. Χιλή και Αργεντινή ήταν οι δύο υποψηφιότητες, με την πρώτη να ανακηρύσσετε νικήτρια. Μια απόφαση που πάρθηκε το 1956, αλλά συζητήθηκε έντονα η πιθανότητα να ανακληθεί μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1960 στη χώρα. Τα 9 ρίχτερ άφησαν μεγάλες καταστροφές, αλλά οι Χιλιανοί το πάλεψαν κράτησαν και κατάφεραν να τα φέρουν εις πέρας με τη διοργάνωση.
Τρόπος διεξαγωγής – Ομάδες
Βουλγαρία και Κολομβία είναι οι πρωτάρες της διοργάνωσης, μετά από μία προκριματική φάση που δεν έλειψαν οι εκπλήξεις. Η φιναλίστ Σουηδία και η Γαλλία ήταν οι πιο ηχηρές απουσίες, με την επιστροφή όμως Ιταλίας, Ισπανίας και Ουρουγουάης.
Και οι 16 συμμετέχουσες για άλλη μία φορά ήταν μονάχα από Ευρώπη, Νότια και Βόρια Αμερική, ενώ το σύστημα διεξαγωγής δεν άλλαξε.
Η διοργάνωση
Η πρωτάρα Κολομβία και η επανακάμψασα Ουρουγουάη δεν τα κατάφεραν στον πρώτο όμιλο, με τη Σοβιετική Ένωση και τη Γιουγκοσλαβία να παίρνουν την πρόκριση. Εκτός νοκ άουτ και η Ιταλία στην επιστροφή της, με Δυτ. Γερμανία και τη διοργανώτρια Χιλή να προκρίνονται από τον 2ο όμιλο. Μία από τα ίδια και για την Ισπανία, την οποία άφησαν εκτός Βραζιλία και Τσεχοσλοβακία στον 3ο. Βέβαια οι Βραζιλιάνοι έπρεπε να συνεχίσουν πλέον χωρίς τον Πελέ, που τραυματίστηκε σοβαρά τη 2η αγωνιστική. Τέλος η Ουγγαρία και η Αγγλία άφησαν εκτός συνέχειας την Αργεντινή και τη Βουλγαρία.
Έστω και χωρίς Πελέ, με τον Γκαρίντσα (φώτο) να κάνει τα δικά του μαγικά, οι Βραζιλιάνοι πηγαίνουν στον τελικό, αφήνοντας εκτός Αγγλία και Χιλή κατά σειρά.
Για πρώτη φορά φτάνει μέχρι εκεί η Τσεχοσλοβακία, που πέρασε τα εμπόδια της Ουγγαρίας και της Γιουγκοσλαβίας. Τυχερή βέβαια, αρχικά οι Ούγγροι έσπασαν τα δοκάρια στο μεταξύ τους, ενώ χρειάστηκε εντυπωσιακές επεμβάσεις του τερματοφύλακά της στον ημιτελικό.
Ο τελικός
Η Βραζιλία είχε την ευκαιρία να γίνει η πρώτη ομάδα της Λατινικής Αμερικής με δύο συνεχόμενες κατακτήσεις (για την Ευρώπη το είχε κάνει η Ιταλία το 1934 και το 1938). Σαν σε επανάληψη του τελικού της Σουηδίας πριν τέσσερα χρόνια, έμεινε και πάλι πίσω στο σκορ, αλλά κατάφερε να ανατρέψει το προβάδισμα και αν φτάσει στο 3-1 επί της Τσεχοσλοβακίας.
Η στιγμή της διοργάνωσης
Ίσως το πιο βίαιο Παγκόσμιο Κύπελλο της ιστορίας. Πολλά, πάρα πολλά σκληρά μαρκαρίσματα και αμέτρητοι τραυματισμοί. Ο Πελέ, μόλις τη 2η αγωνιστική, ήταν μονάχα ένα από τα θύματα. Σκεφτείτε πως 50 ποδοσφαιριστές είχαν τραυματιστεί μονάχα την πρώτη εβδομάδα.
Πιο «σκληρό» παιχνίδι, εκείνο το Χιλή-Ιταλία στη φάση των ομίλων, «η μάχη του Σαντιάγκο» όπως είχε χαρακτηριστεί. Αφορμή τα προκλητικά κείμενα Ιταλών δημοσιογράφων που έφεραν νεύρα στους γηπεδούχους. Τα φάουλ πήγαιναν βροχή, οι ποδοσφαιριστές περισσότερο κυνηγούσαν ο ένας τον άλλο, παρά την μπάλα, ενώ δεν έλειψε μέχρι και η είσοδος της αστυνομίας στον αγωνιστικό χώρο. Ο διαιτητής εκείνης της αναμέτρησης, Αγγλος Αστον, έγινε, όχι τυχαία, εφευρέτης της κίτρινης και κόκκινης κάρτας λίγα χρόνια μετά!